Τσανγκ Κάι-σεκ

(Νονγκ-πο 1887 – Ταϊπέχ 1975). Κινέζος στρατηγός και πολιτικός. Από οικογένεια γεωργών και εμπόρων, το 1907 στάλθηκε να συμπληρώσει τις σπουδές του στο Τόκιο, όπου γνωρίστηκε με εξόριστους Κινέζους, οπαδούς του ριζοσπάστη ηγέτη Σουν Γιατ-σεν. Το 1911 γύρισε στην πατρίδα του για να πάρει μέρος στην επανάσταση, αλλά μετά την επιβολή της Δημοκρατίας ακολούθησε την τύχη της ομάδας Σουν Γιατ-σεν, που είχε απομακρυνθεί, έπειτα από σύντομο διάστημα στην εξουσία, με πραξικόπημα του Γιουάν Σιχ-κάι και των στρατιωτικών. Αμέσως μετά την ίδρυση του Κουόμιντανγκ (1912), ο Τ. προσχώρησε στο εθνικιστικό αυτό κόμμα, μέσα στο οποίο ο Σουν είχε οργανώσει τη δική του ομάδα, και το 1920 έγινε ένας από τους πιο πιστούς και στενούς συμβούλους του Σουν. Όταν ο τελευταίος αποφάσισε να επωφεληθεί από την υποστήριξη της πρώην ΕΣΣΔ για να ενισχύσει τη θέση του και της κυβέρνησης που είχε σχηματίσει στην Καντόνα, έστειλε τον Τ. στην πρώην ΕΣΣΔ (1923) για να μελετήσει τη σοβιετική στρατιωτική οργάνωση. ‘Οταν επέστρεψε, διορίστηκε διευθυντής της στρατιωτικής σχολής που ιδρύθηκε στην Ουαμπόα για την εκπαίδευση αξιωματικών για τον στρατό του Κουόμιντανγκ, του οποίου έγινε αρχιστράτηγος μετά τον θάνατο του Σουν (1925). Διαθέτοντας μια στρατιωτική δύναμη που ενισχύθηκε με τη σοβιετική βοήθεια, άρχισε μια σειρά επιτυχών εκστρατειών που οδήγησαν στην επέκταση, το 1926, των εδαφών που έλεγχαν οι εθνικιστές έως την κοιλάδα του Γιανγκτσέ Κιανγκ. Μέσα όμως στο Κουόμιντανγκ εκδηλώθηκαν βίαιες αντιθέσεις και το 1927 απομακρύνθηκαν οι Σοβιετικοί στρατιωτικοί σύμβουλοι. Η πολιτική θέση του Τ. μέσα στο κόμμα ενισχύθηκε σημαντικά μετά τον γάμο του (1927) με την Σουνγκ Μέι-λινγκ, από τη βαθύπλουτη οικογένεια των Σουνγκ, γυναικαδέλφη του Σουν Γιατ-σεν και αδελφή του ικανότατου υπουργού Οικονομικών της Κεντρικής Κυβέρνησης. Στις αρχές του 1928, ανέλαβε ουσιαστικά την αρχηγία του Κουόμιντανγκ και με την υποστήριξη των οικονομικών κύκλων (μια άλλη αδελφή Σουνγκ ήταν σύζυγος ενός από τους μεγαλύτερους Κινέζους τραπεζίτες) συνέχισε την πορεία προς τα βόρεια και μπήκε με τον στρατό του στο Πεκίνο. Με την επιτυχία όλων αυτών των επιχειρήσεων όλη η Κίνα ενοποιήθηκε υπό την κυβέρνηση του Κουόμιντανγκ εκτός από τις βορειοδυτικές περιοχές, που συνόρευαν με τη Σοβιετική Ένωση, όπου ένας πυρήνας ένοπλων κομουνιστών, με αρχηγό τον Μάο Τσε-τουνγκ, εξακολουθούσε να βρίσκεται σε διαρκή εξέγερση. Μετά την ιαπωνική εισβολή στη Μαντζουρία (1931), ο Τ. διέκοψε τις επιχειρήσεις ενατίον των κομουνιστών, και ο πόλεμος που άρχισαν οι Ιάπωνες τον Ιούλιο 1937 βρήκε όλους τους Κινέζους ενωμένους για την άμυνα της χώρας με αρχηγό τον Τ. Tο γεγονός αύξησε σημαντικά το γόητρό του στο διεθνές πεδίο, κυρίως όταν (μετά την έκρηξη του B’ Παγκοσμίου πολέμου) η Κίνα μπήκε στον συνασπισμό των Ηνωμένων Εθνών: η συνεισφορά της μάλιστα στην πολεμική προσπάθεια κατά των Ιαπώνων είχε ως αποτέλεσμα να αναγνωριστεί η Κίνα ως μεγάλη δύναμη στη μεταπολεμική ρύθμιση των παγκόσμιων υποθέσεων. Το τέλος του πόλεμου όμως έθεσε τέρμα και στη συνεργασία με τους κομουνιστές και οδήγησε στην επανάληψη του εμφυλίου πολέμου. Ο Τ. βρήκε απέναντί του αυτή τη φορά έναν στρατό καλά οργανωμένο και άριστα εξοπλισμένο, ενώ η διαφθορά των αρχηγών μέσα στο Κουόμιντανγκ και η λαϊκή εχθρότητα στη χώρα εκμηδένισαν σύντομα το μαχητικό πνεύμα των στρατευμάτων του. Η κρίσιμη στρατιωτική κατάσταση στην οποία βρέθηκαν τα εθνικιστικά στρατεύματα στα τέλη του 1948 ανάγκασε τον Τ. να εγκαταλείψει την προεδρία της Δημοκρατίας και να καταφύγει με τα λείψανα του στρατού του στη Φορμόζα, όπου σχημάτισε τη Δημοκρατία της Εθνικής Κίνας, της οποίας το 1950 ανέλαβε την προεδρία, την οποία διατήρησε έως τον θάνατό του.